Email: phanvienmiennam@gmail.com
Banner mobi
Bộ Xây Dựng Học Viện Cán Bộ Quản Lý Xây Dựng và Đô Thị Phân Viện Cán Bộ Quản Lý Xây Dựng và Đô Thị Miền Nam
Hoàn thiện chính sách về đất đai: Cần thiết sửa đổi Luật Đất đai 2013

Ảnh minh họa. (Ảnh: Hùng Võ/Vietnam+).

Sau hơn 8 năm từ khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực, Việt Nam đã tạo được hệ thống cơ sở pháp lý khá đồng bộ, toàn diện nhằm thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 31/10/2012, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai trong thời kỳ đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới.

Tuy nhiên, trong thực tiễn triển khai, Luật Đất đai năm 2013 cũng đã bộc lộ những tồn tại, bất cập dẫn đến việc thực thi pháp luật về đất đai còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng không nhỏ đến công tác quản lý và sử dụng đất, quyền và lợi ích hợp pháp của người dân... Do đó, việc sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai năm 2013 để phù hợp với thực tiễn, chính sách về đất đai trong giai đoạn hiện nay là cần thiết.

Luật Đất đai năm 2013 đã góp phần giải quyết những vướng mắc phát sinh trong các quan hệ pháp luật về đất đai. Theo đó, công tác quản lý đất đai đã đạt được những kết quả quan trọng, tạo hành lang pháp lý đồng bộ, chặt chẽ; việc sử dụng đất đai trở nên hợp lý, tiết kiệm hơn, có hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt là phát triển các công trình hạ tầng kỹ thuật, xã hội, nhà ở đô thị.

Tuy nhiên, Luật Đất đai năm 2013 chưa theo kịp sự phát triển kinh tế-xã hội, những biến động của thị trường đất đai và cuộc sống con người trong thời gian gần đây.

Khiếu kiện về đất đai chiếm 60-70% các vụ việc

Theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, nếu như năm 2013 nguồn lực đất đai đóng góp 7-8% nguồn thu ngân sách thì đến năm 2021-2022 đạt 15-20%, một vài địa phương đạt 35%.

Tại Hội nghị Trung ương 5 khóa XIII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Đất đai là tài sản đặc biệt của quốc gia, là tư liệu sản xuất cơ bản, là tài nguyên vô cùng quý giá, là nguồn sống của nhân dân và nguồn lực to lớn của đất nước, thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.” Tuy nhiên, vẫn còn những tồn tại, hạn chế khiến đất đai chưa thực sự trở thành nguồn lực để phát triển.

Thực tế cho thấy nhiều người giàu lên nhờ đất, nhưng cũng có không ít người nghèo đi vì đất, thậm chí bị đi tù cũng vì đất, mất cả tình nghĩa cha con, anh em vì đất... Không phải ngẫu nhiên mà trong thời gian qua có tới hơn 70% số vụ tố cáo, khiếu nại thuộc về lĩnh vực đất đai. Tình trạng sử dụng lãng phí, quản lý lỏng lẻo tài nguyên tự nhiên, trong đó có đất đai đã và đang diễn ra nhiều nơi.

Nhiều “bờ xôi, ruộng mật” bị thu hồi rồi để bỏ hoang. Nhiều địa phương thu hồi đất của nông dân để làm khu công nghiệp, khu đô thị, sau đó quây lại để cỏ mọc, biến thành bãi hoang.

Tình trạng ly nông đi liền với ly hương diễn ra ở nhiều nơi, trong lớp trẻ. Nhiều gia đình nông dân không thiết tha với sản xuất nông nghiệp, không còn coi “tấc đất như tấc vàng.”

Nguyên nhân của các vấn đề trên là trong lĩnh vực quản lý đất đai vẫn có khe hở, yếu kém, một bộ phận cán bộ lợi dụng để mang lại lợi ích không chính đáng cho mình. Đất đai được sử dụng chưa hiệu quả, tại nhiều khu vực thành phố đất nông nghiệp bị bỏ hoang, nhiều dự án chậm được triển khai.

Do quá trình khai thác sử dụng đất chưa bền vững nên đất đai đang thoái hóa cả về chất lượng lẫn số lượng. Chất lượng đất giảm đi do hoạt động canh tác, thoái hóa, hoang mạc hóa, ô nhiễm.

Nhiều vụ tranh chấp đất đai, nhà chung cư xảy ra trong thời gian gần đây. Nổi cộm là vụ người dân kéo đến trung tâm hành chính thị xã Điện Bàn (tỉnh Quảng Nam) để gây sức ép đòi Công ty Cổ phần Bách Đạt An trả lại tiền mua đất vì doanh nghiệp này không trả sổ đỏ cho dân khi họ đã hoàn thành thủ tục mua đất. Đây là vụ tranh chấp bất động sản lớn nhất ở Quảng Nam với hơn 1.100 lô đất nền đã được Công ty Bách Đạt An bán ra, thu về gần 700 tỷ đồng. Nhiều người mua đất có hộ khẩu thường trú tại thành phố Đà Nẵng.

Ông Nguyễn Quang Sơn (người dân ở quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng) cho biết, cuối năm 2017, thông qua Công ty Cổ phần Hoàng Nhất Nam, gia đình ông mua một lô đất có diện tích 130m2 thuộc dự án Bách Đạt 1 của Công ty Cổ phần Bách Đạt An tại Khu đô thị Điện Nam-Điện Ngọc, tổng số tiền đã nộp cho chủ đầu tư là hơn 960 triệu đồng. Công ty này hứa hẹn cuối năm 2019 sẽ có sổ đỏ nhưng lời hứa chỉ ở trên giấy suốt 5 năm qua.

Nhiều vụ tranh chấp kéo dài giữa người dân và doanh nghiệp xuất phát từ mâu thuẫn trong giải phóng mặt bằng, lợi ích kinh tế. Việc thi công dự án ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của người dân tại địa bàn. Phía doanh nghiệp còn chủ quan, chưa làm tốt công tác nắm tình hình, vùng dự án, chưa tìm hiểu kỹ về phong tục, tập quán, vấn đề liên quan đến tài sản nằm trong khu vực triển khai dự án.

Để Dự thảo Luật Đất đai mới có tính ưu việt

Trong quá trình thực thi Luật Đất đai năm 2013 đã nảy sinh nhiều bất cập, người bị thu hồi đất luôn chịu thiệt thòi. Vì vậy, về nguyên tắc khi thu hồi đất được quy định tại Dự thảo Luật lần này, Luật sư Lê Quốc Đạt, Hội Luật gia thành phố Hà Nội, kiến nghị: Để đảm bảo quyền lợi cho người bị thu hồi đất thì phải minh bạch, đạt được sự đồng thuận cao trong số những đối tượng bị thu hồi đất trước khi tiến hành thu hồi.

Một khu đất đã được phân lô để bán tại Thạch Thất. (Ảnh: Mạnh Khánh/TTXVN).

Điều này thể hiện sự dân chủ, khách quan khi tiến hành thu hồi đất, hạn chế những tiêu cực trong việc che giấu thông tin, không bình đẳng trong thu hồi đất.

Về nguyên tắc, khi thực hiện các dự án phát triển kinh tế-xã hội thì phải có sự thỏa thuận với người bị thu hồi đất, nếu áp đặt mức giá đền bù không thỏa đáng thì lợi nhuận của chủ đầu tư sẽ tăng gấp bội và người bị thu hồi đất lại thiệt đơn, thiệt kép.

Ngoài ra, chủ đầu tư phải bố trí được khu tái định cư xong thì mới được tiến hành thu hồi đất. Thực tiễn thời gian qua cho thấy, hầu hết chủ đầu tư đều đưa ra những hứa hẹn về khu tái định cư nhưng khi người bị thu hồi đất giao đất xong, đến khi nhận nhà, nhận đất tái định cư thì không được như thông tin ban đầu. Lúc này người bị thu hồi đất không còn lựa chọn nào khác vì nhà, đất đã bị thu hồi.

Đồng thời, phải công khai toàn bộ số tiền dự toán cho việc bồi thường khi tiến hành thu hồi đất để người bị thu hồi đất biết được quy mô, độ lớn của dự án. Sau khi thu hồi, bồi thường xong thì chủ đầu tư phải công khai số tiền đã bồi thường cho những người bị thu hồi và con số này phải được các cơ quan kiểm toán độc lập kiểm toán, đồng thời có sự tham gia của Thanh tra nhân dân nơi xảy ra dự án để đảm bảo sự chính xác và công khai về mặt tài chính.

Để phát huy những điểm đã đạt được và khắc phục các hạn chế, bất cập của Luật Đất đai năm 2013, theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Quang Tuyến, Trường Đại học Luật Hà Nội, trước hết, Chính phủ cần rà soát lại những quy định còn chồng chéo giữa Luật Đất đai năm 2013 và các luật khác có liên quan đến đất đai như: Luật Nhà ở năm 2014, Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014, Luật Đấu thầu năm 2013, Bộ luật dân sự năm 2015… các văn bản quy định chi tiết để kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai.

Khi xác định giá đất để đền bù thì cần xác định mức giá phù hợp với giá đất của thị trường, ngoài ra cần tính đủ các giá trị tăng thêm từ các yếu tố lợi thế trong đó có lợi thế về vị trí địa lý, lợi thế quy hoạch, chuyển mục đích sử dụng đất, đầu tư kết cấu hạ tầng… hoặc để người dân có đất bị thu hồi trực tiếp tham gia vào một bên trong việc xác định giá đất; hoặc để các bên trực tiếp thỏa thuận về giá đất bồi thường.

Trong trường hợp không thỏa thuận được thì người có đất bị thu hồi có quyền yêu cầu cơ quan thẩm định giá độc lập thẩm định xác định giá. Trong trường hợp một bên không đồng ý với giá của cơ quan thẩm định giá đưa ra thì bên này có quyền yêu cầu tổ chức khác thẩm định lại giá, giá của cơ quan tổ chức đưa ra là giá để tính đền bù. Nếu các bên không thỏa thuận được có thể đưa ra tòa xem xét để phán quyết.

Đồng thời, Nhà nước cần bổ sung thêm các quy định liên quan đến các công trình căn hộ kết hợp lưu trú (condotel), văn phòng kết hợp lưu trú (officetel), trang trại kết hợp lưu trú (farmstay), nhà kết hợp lưu trú (homestay)...

Cùng với sự phát triển kinh tế-xã hội thì các loại hình bất động sản cũng đa dạng hơn như condotel, officetel… nhưng Luật Đất đai năm 2013 lại chưa có quy định cụ thể về chế độ sử dụng đất đối với các loại bất động sản này. Điều này dẫn đến các địa phương còn loay hoay, chưa biết có được giao đất, cho thuê đất đối với các loại hình bất động sản này hay không, việc thực hiện các nghĩa vụ tài chính đối với các loại hình này như thế nào, cơ quan nào có thẩm quyền cấp phép và quản lý…

Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến cho phân khúc bất động sản du lịch - nghỉ dưỡng kiểu mới bị chững lại./.

Theo Diệu Thúy (TTXVN/Vietnam+)

Tin liên quan
Văn bản hợp nhất số 08/VBHN-BXD ngày 25/08/2023 của Bộ Xây dựng: Nghị định về phát triển và quản lý nhà ở

Văn bản hợp nhất số 08/VBHN-BXD ngày 25/08/2023 của Bộ Xây dựng: Nghị định về phát triển và quản lý nhà ở

25.09.2023Lượt xem: 2229

Văn bản hợp nhất số 08/VBHN-BXD ngày 25/08/2023 của Bộ Xây dựng: Nghị định về phát triển và quản lý nhà ở
Xem thêm
Văn bản hợp nhất số 12/VBHN-BXD ngày 22/09/2023 của Bộ Xây dựng: Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Kiến trúc

Văn bản hợp nhất số 12/VBHN-BXD ngày 22/09/2023 của Bộ Xây dựng: Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Kiến trúc

25.09.2023Lượt xem: 2196

Văn bản hợp nhất số 12/VBHN-BXD ngày 22/09/2023 của Bộ Xây dựng: Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Kiến trúc
Xem thêm
Văn bản hợp nhất Nghị định về lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị

Văn bản hợp nhất Nghị định về lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị

25.09.2023Lượt xem: 2421

Ngày 12/9/2023, Bộ Xây dựng đã ban hành Văn bản hợp nhất số 11/VBHN-BXD về việc hợp nhất Nghị định về lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị.
Xem thêm
Tăng cường thực hiện các quy định của pháp luật về xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ, công trình có thiết kế nhiều tầng, nhiều căn hộ ở

Tăng cường thực hiện các quy định của pháp luật về xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ, công trình có thiết kế nhiều tầng, nhiều căn hộ ở

25.09.2023Lượt xem: 186

Bộ Xây dựng vừa có công văn 4157/BXD-QLN ngày 15/9/2023 gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường thực hiện các quy định của pháp luật về xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ, công trình có thiết kế nhiều tầng, nhiều căn hộ ở.
Xem thêm
Quy định về chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp xen kẹt thành đất ở

Quy định về chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp xen kẹt thành đất ở

24.09.2023Lượt xem: 1710

(AMC) Đất nông nghiệp xen kẹt (chưa được công nhận là đất ở) nằm trong khu dân cư hoặc đất dư sau quy hoạch. Những loại đất này thường không có sổ đỏ, chuyển nhượng chỉ thông qua giấy tờ viết tay. Do nằm xen kẹt trong các khu dân cư nên những mảnh đất nông nghiệp này thường có diện tích không lớn, chỉ khoảng 30 - 50m2.
Xem thêm
Công bố, trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng

Công bố, trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng

24.09.2023Lượt xem: 1542

(AMC) Chiều 21/9, Bộ Xây dựng tổ chức Lễ công bố Quyết định số 1069/QĐ-TTg ngày 15/9/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm có thời hạn đồng chí Bùi Xuân Dũng, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty Xi măng Việt Nam giữ chức Thứ trưởng Bộ Xây dựng.
Xem thêm
Tập huấn hướng dẫn thủ tục, hồ sơ mua sắm, sửa chữa tài sản, trang thiết bị, hàng hóa, dịch vụ tại Công ty TNHH Môi trường đô thị Hà Nội (URENCO)

Tập huấn hướng dẫn thủ tục, hồ sơ mua sắm, sửa chữa tài sản, trang thiết bị, hàng hóa, dịch vụ tại Công ty TNHH Môi trường đô thị Hà Nội (URENCO)

24.09.2023Lượt xem: 1642

(AMC) Ngày 21/9/2023, Học viện Cán bộ quản lý xây dựng và đô thị (Học viện/AMC) phối hợp với Công ty TNHH Môi trường đô thị Hà Nội (URENCO) tổ chức khai giảng khóa Tập huấn hướng dẫn thủ tục, hồ sơ mua sắm, sửa chữa tài sản, trang thiết bị, hàng hóa, dịch vụ cho hơn 40 cán bộ tại các phòng nghiệp vụ và các chi nhánh thuộc Công ty TNHH môi trường đô thị Hà Nội.
Xem thêm
Hội nghị Báo cáo cuối kỳ về sản phẩm cuối cùng của công tác lập quy hoạch tổng thể đô thị thông minh

Hội nghị Báo cáo cuối kỳ về sản phẩm cuối cùng của công tác lập quy hoạch tổng thể đô thị thông minh

24.09.2023Lượt xem: 1637

(AMC) Hội nghị Báo cáo cuối kỳ về sản phẩm cuối cùng của công tác lập quy hoạch tổng thể đô thị thông minh
Xem thêm
Gần 200 học viên tham gia bồi dưỡng Tổng quan về đô thị thông minh tại Tiền Giang

Gần 200 học viên tham gia bồi dưỡng Tổng quan về đô thị thông minh tại Tiền Giang

23.09.2023Lượt xem: 2461

(AMC) Sáng 21/9/2023, tại Tiền Giang, Học viện Cán bộ quản lý xây dựng và đô thị (Học viện AMC) phối hợp Sở Xây dựng Tiền Giang tổ chức chương trình bồi dưỡng Tổng quan về đô thị thông minh thuộc Dự án thành lập Trung tâm hợp tác Việt Nam-Hàn Quốc về Đô thị thông minh và Công nghệ xây dựng (Dự án VKC) cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác quản lý xây dựng và đô thị trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.
Xem thêm
Bế giảng 02 lớp Bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý quy hoạch - kiến trúc đô thị, đất đai, nhà ở, dự án đầu tư xây dựng, trật tự xây dựng, quản lý giao thông, chiếu sáng, thoát nước, nghĩa trang, cây xanh, thu gom xử lý rác thải, các vấn đề môi trường phát sinh trên địa bàn và chuyển đổi số trong quản lý đất đai

Bế giảng 02 lớp Bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý quy hoạch - kiến trúc đô thị, đất đai, nhà ở, dự án đầu tư xây dựng, trật tự xây dựng, quản lý giao thông, chiếu sáng, thoát nước, nghĩa trang, cây xanh, thu gom xử lý rác thải, các vấn đề môi trường phát sinh trên địa bàn và chuyển đổi số trong quản lý đất đai

20.09.2023Lượt xem: 0

(AMC) Bế giảng 02 lớp Bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý quy hoạch - kiến trúc đô thị, đất đai, nhà ở, dự án đầu tư xây dựng, trật tự xây dựng, quản lý giao thông, chiếu sáng, thoát nước, nghĩa trang, cây xanh, thu gom xử lý rác thải, các vấn đề môi trường phát sinh trên địa bàn và chuyển đổi số trong quản lý đất đai
Xem thêm
TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN NAM Trường Đại Học Bách Khoa - Đại Học Quốc Gia Tp.HCM. Trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật - Tp.HCM TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG SỐ 1 – CTCP Bộ Xây Dựng ĐH Tôn Đức Thắng Sở Xây Dựng TPHCM Sở Xây Dựng Bến Tre TRƯỜNG CAO ĐẲNG XÂY DỰNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC TP HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG CAO ĐẲNG KIẾN TRÚC-XÂY DỰNG TP.HCM Trường Cao đẳng Điện lực Thành phố Hồ Chí Minh Sở Nội vụ TPHCM Tây Ninh
Copyright © PHÂN VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ MIỀN NAM .
Đang online: 53   |   Ngày: 160   |   Tháng: 31567   |   Tổng truy cập: 2957388
Zalo
Hotline: 0916 891 635

PHÂN VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ MIỀN NAM

PHÂN VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ MIỀN NAM

PHÂN VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ MIỀN NAM